油麻藤屬的屬名來源於巴西印第安人對屬模式種牛目油麻藤 ( Mucuna urens )的稱呼mucuná。 [2] [2]
本屬中文名“油麻藤屬”來自屬下一種油麻藤 ( Mucuna sempervirens ),為木質藤本,其莖纖維可供編織和造紙,似麻類作物,種子可榨油,故名“油麻藤”(有時訛為“牛馬藤”)。此後,“油麻藤”又成為本屬褶翅亞屬 (subg. Mucuna )和大果亞屬 (subg. Macrocarpa )的種和種下分類群中文名中的半通名。 本屬中屬於黧豆亞屬 (subg. Stizolobium )的種和種下分類群則以“黧豆”作為中文名中的半通名。
生活型
多年生或一年生木質或草質藤本,稀灌木。
葉
托葉常脫落。 葉為羽狀複葉,具3小葉,小葉大,側生小葉多少不對稱,有小托葉,常脫落。
花
花序腋生或生於老莖上, 近聚傘狀 ,或為假總狀或緊縮的圓錐花序 ,長2cm至2m;花大而美麗,苞片小或脫落;花萼鐘狀,4-5裂, 2唇形,上面2齒合;花冠伸出萼外,近黑色、深紫色、紅色、橙色、淺綠色、黃色或近白色;乾後常黑色; 旗瓣通常比翼瓣、龍骨瓣為短 ,具瓣柄,基部兩側具耳,翼瓣長圓形或卵形,內彎,常附著於龍骨瓣上,龍骨瓣比翼瓣稍長或等長,先端內彎,有喙;雄蕊二體,對旗瓣的一枚雄蕊離生,其餘的雄蕊合生,花藥二式,常具髯毛,5枚較長,近基部著生,5枚較短,背著的互生;胚珠1-10多顆;花柱絲狀,內彎,有時有毛,但不具髯毛,柱頭小,頭狀。
果、種子
莢果膨脹或扁,邊緣常具翅 ,常被褐黃色螫毛 ,多2瓣裂,裂瓣厚,常有隆起、片狀、斜向的橫折褶或無,種子之間具隔膜或充實,成熟時多開裂,極少見不開裂。種子腎形、盤狀或球形,種臍短或長而為線形,至超過種子周圍長度的一半 ,無種阜。
早期的分類系統將本屬置於菜豆族 (Trib. Phaseoleae Bronn ex DC. (1825) )下的非自然群 刺桐亞族 (Subtrib. Erythrininae Benth. )中, 道爾等人在2000年依據分子系統學證據認為本屬應當為原意義上山螞蝗族 (Trib. Desmodieae ( Benth. ) Hutch. )[在多識豆科植物分類系統為菜豆族下的山螞蝗亞族 (Subtrib. Desmodiinae Benth . & Hook. f. )]的姊妹群。 多識豆科植物分類系統也根據這點,將本屬置於菜豆族下新建立的的油麻藤亞族 (Subtrib. Mucuninae KW Jiang , nom. ined. )中,該亞族為山螞蝗亞族的姊妹群。
曾有學者主張在本屬下建立組等級,如瑞士著名植物學家奧古斯丁·彼拉姆斯·德堪多 (Augustin Pyramus de Candolle)在1825年建立的牛目組
( Mucuna sect. Zoophthalmum ( P. Browne ) DC. )和黧豆組
( Mucuna sect. Stizolobium ( P. Browne ) DC. )以及英國著名植物學家喬治·邊沁 (George Bentham)在1859年建立的油麻藤組
( Mucuna sect. Carpopogon Benth. )。 ( Mucuna sect. Carpopogon Benth. )。 但現在的分類系統不承認這些組等級,而普遍採用亞屬等級區分本屬的不同類群。
傳統分類系統一般按照種子形態的差異將本屬分為油麻藤亞屬 (subg. Mucuna ,莢果於其中一側開裂,種子盤狀或近扁豆形而極稀為球狀或扁橢圓形,無假種皮,種臍長度佔種子周長的1/2及以上)和黧豆亞屬 (subg. Stizolobium ,莢果兩側開裂或不裂,種子腎形或扁橢圓形,具有顯著的假種皮,種臍周長佔種子周長的1/2以下);也有學者主張將兩個亞屬提升為兩個相互獨立的屬(即狹義油麻藤屬Mucuna ss )和黧豆屬 ( Stizolobium )。 但據2016年的一項研究,原來意義上的油麻藤亞屬為一併系群,其中的一個分支——大果分支(clade Macrocarpa )與黧豆亞屬互為姊妹群,兩者所組成的大類群再與狹義的油麻藤亞屬互為姊妹群。 因此,油麻藤屬應該分為3個亞屬。 [3]在同一研究組2016年8月的另一篇文獻中,大果分支被正式定為大果亞屬 (Subg. Macrocarpa )。 [4]
此外,1876年,英國著名植物學家約翰·吉爾伯特·貝克 (John Gilbert Baker)在建立覆瓦油麻藤 ( Mucuna imbricata )的同時,為該種建立了一個亞屬即二翅亞屬
(subg. Amphiptera Baker ),雖然當時貝克的“ Mucuna imbricata ”實際上是由兩個截然不同的分類群構成的。 此外,貝克還為另外兩個種建立了淡黑亞屬
(subg. Citta ( Lour. ) Baker ),儘管當時他並沒有正確認識到淡黑油麻藤屬 ( Citta )作者,葡萄牙著名植物學家若昂·德理路 (João de Loureiro)所指的Citta nigricans實際上是一個包含於他的“ Mucuna imbricata ”下的一個分類群。
分類列表
以下是根據截至2018年11月的資料整理的油麻藤屬的屬內分類系統,其中的中文名已全並經過多識團隊的審閱。 要詳細了解列表中各種格式的含義,參見幫助:分類列表 。
1. 褶果亞屬
Mucuna subg. Mucuna
Mucuna acuminata Grah. , nom. nud. Mucuna acuminata Grah. , nom. nud.
Mucuna lucidula Burck (1893) Mucuna lucidula Burck (1893)
Mucuna altissima var. pilosula Benth. (1859) Mucuna altissima var. pilosula Benth. (1859)
Mucuna atropurpurea ( Roxb. ) DC. (1825) Mucuna atropurpurea ( Roxb. ) DC. (1825)
Carpopogon atropurpureum Roxb. (1814) Carpopogon atropurpureum Roxb. (1814)
Stizolobium atropurpureum ( Roxb. ) Kuntze (1891) Stizolobium atropurpureum ( Roxb. ) Kuntze (1891)
Mucuna bennetti F. Muell Mucuna bennetti F. Muell
美丽油麻藤 美麗油麻藤
Mucuna elegans Merr. & Perry Mucuna elegans Merr. & Perry
朱色油麻藤 朱色油麻藤
Mucuna miniata Merr. Mucuna miniata Merr.
Parrana miniata Rumph. Parrana miniata Rumph.
Stizolobium bennettii ( F. Muell. ) Kuntze Stizolobium bennettii ( F. Muell. ) Kuntze
Mucuna atropurpurea Baker Mucuna atropurpurea Baker
Mucuna biplicata Teijsm. & Binn. Mucuna biplicata Teijsm. & Binn.
Mucuna nigricans var. hongkongensis Wilmot-Dear (1984) Mucuna nigricans var. hongkongensis Wilmot-Dear (1984)
Stizolobium championii ( Benth. ) Kuntze (1891) Stizolobium championii ( Benth. ) Kuntze (1891)
Stizolobium cyanospermum ( K. Schum. ) Kuntze Stizolobium cyanospermum ( K. Schum. ) Kuntze
Negretia urens Blanco Negretia urens Blanco
皇冠油麻藤 皇冠油麻藤
Mucuna fawcettii Urb. Mucuna fawcettii Urb.
Mucuna huberi Ducke Mucuna huberi Ducke
Mucuna inflexa ( Ruiz & Pav. ) DC. Mucuna inflexa ( Ruiz & Pav. ) DC.
Mucuna platycarpa ( Ruiz & Pav. ) DC. Mucuna platycarpa ( Ruiz & Pav. ) DC.
Negretia elliptica Ruiz & Pav. Negretia elliptica Ruiz & Pav.
Negretia inflexa Ruiz & Pav. Negretia inflexa Ruiz & Pav.
Negretia platycarpa Ruiz & Pav. Negretia platycarpa Ruiz & Pav.
Stizolobium ellipticum ( Ruiz & Pav. ) Pers. Stizolobium ellipticum ( Ruiz & Pav. ) Pers.
Stizolobium inflexum ( Ruiz & Pav. ) Pers. Stizolobium inflexum ( Ruiz & Pav. ) Pers.
Stizolobium platycarpum ( Ruiz & Pav. ) Pers. Stizolobium platycarpum ( Ruiz & Pav. ) Pers.
Stizolobium flagellipes ( Vogel ex Benth. ) Kuntze Stizolobium flagellipes ( Vogel ex Benth. ) Kuntze
Carpogon giganteus ( Willd. ) Roxb. (1814) Carpogon giganteus ( Willd. ) Roxb. (1814)
Carpogon giganteum ( Willd. ) Roxb. (1814) Carpogon giganteum ( Willd. ) Roxb. (1814)
Dolichos gigantea Willd. (1802) Dolichos gigantea Willd. (1802)
Dolichos giganteus Willd. (1802) Dolichos giganteus Willd. (1802)
Mucuna corymbosa Graham (1831) Mucuna corymbosa Graham (1831)
Mucuna gigantea subsp. tashiroi ( Hayata ) H. Ohashi & Tateishi (1976) Mucuna gigantea subsp. tashiroi ( Hayata ) H. Ohashi & Tateishi (1976)
Mucuna gigantea var. gigantea Mucuna gigantea var. gigantea
Mucuna grevei Drake (1902) Mucuna grevei Drake (1902)
Mucuna tashiroi Hayata (1913) Mucuna tashiroi Hayata (1913)
Mucuna toyoshimai Nakai Mucuna toyoshimai Nakai
Negretia gigantea Merr. (1950) Negretia gigantea Merr. (1950)
Negretia gigantea ( Willd. ) Oken (1841) Negretia gigantea ( Willd. ) Oken (1841)
Stizolobium giganteum Moon (1824) Stizolobium giganteum Moon (1824)
Stizolobium giganteum ( Willd. ) Spreng (1827) Stizolobium giganteum ( Willd. ) Spreng (1827)
Stizolobium giganteum ( Roxb. ) Kuntze (1891) Stizolobium giganteum ( Roxb. ) Kuntze (1891)
- 1. 巨油麻藤 (原亚种) Mucuna gigantea subsp. gigantea 1. 巨油麻藤 (原亞種) Mucuna gigantea subsp. gigantea
- 2. 四翅巨油麻藤 (亚种) 2. 四翅巨油麻藤 (亞種)
Mucuna gigantea subsp. quadrialata ( Baker ) Verdc. (1978) Mucuna gigantea subsp. quadrialata ( Baker ) Verdc. (1978)
Mucuna longipedicellata Hauman (1955) Mucuna longipedicellata Hauman (1955)
Mucuna quadrialata Baker (1871) Mucuna quadrialata Baker (1871)
Stizolobium quadrialatum ( Baker ) Kuntze (1891) Stizolobium quadrialatum ( Baker ) Kuntze (1891)
- 3. 多籽巨油麻藤 (亚种) 3. 多籽巨油麻藤 (亞種)
Mucuna gigantea subsp. plurisemina Verdc. (1978) Mucuna gigantea subsp. plurisemina Verdc. (1978)
Mucuna gigantea subsp. plurisema Verdc. (1978) Mucuna gigantea subsp. plurisema Verdc. (1978)
Mucuna nigricans var. hainanensis ( Hayata ) Wilmot-Dear (1984) Mucuna nigricans var. hainanensis ( Hayata ) Wilmot-Dear (1984)
Mucuna suberosa Gagnep (1914) Mucuna suberosa Gagnep (1914)
- 1. 琼油麻藤 (原亚种) Mucuna hainanensis subsp. hainanensis 1. 瓊油麻藤 (原亞種) Mucuna hainanensis subsp. hainanensis
- 2. 多褶果油麻藤 2. 多褶果油麻藤
Mucuna hainanensis subsp. multilamellata Wilmot-Dear (1991) Mucuna hainanensis subsp. multilamellata Wilmot-Dear (1991)
Mucuna holtoni ( Kuntze ) Moldenke Mucuna holtoni ( Kuntze ) Moldenke
Mucuna andreana Micheli Mucuna andreana Micheli
Stizolobium holtonii Kuntze Stizolobium holtonii Kuntze
Mucuna humbloti Drake Mucuna humbloti Drake
Mucuna imbricata ( Roxb. ) DC. (1825) Mucuna imbricata ( Roxb. ) DC. (1825)
Carpopogon imbricatum Roxb. (1814), nom. nud. Carpopogon imbricatum Roxb. (1814), nom. nud.
Stizolobium imbricatum ( DC. ex Baker ) Kuntze (1891) Stizolobium imbricatum ( DC. ex Baker ) Kuntze (1891)
Mucuna nigricans var. cordata Craib (1928) Mucuna nigricans var. cordata Craib (1928)
宁油麻藤 寧油麻藤
Mucuna paohwashanica T. Tang & FT Wang (1955) Mucuna paohwashanica T. Tang & FT Wang (1955)
Mucuna macmillanii Elmer Mucuna macmillanii Elmer
Stizolobium macrobotrys ( Hance ) Kuntze (1891) Stizolobium macrobotrys ( Hance ) Kuntze (1891)
Mucuna blumei Burck Mucuna blumei Burck
Mucuna junghuhniana ( Kuntze ) Backer Mucuna junghuhniana ( Kuntze ) Backer
Mucuna junghuhniana Prain Mucuna junghuhniana Prain
Mucuna junghuhnianum Backer ex Koorders-Schumacher Mucuna junghuhnianum Backer ex Koorders-Schumacher
Mucuna tjerolang Blume ex Burck Mucuna tjerolang Blume ex Burck
Mucuna urentissima Blume ex Burck Mucuna urentissima Blume ex Burck
Stizolobium junghuhnian Kuntze Stizolobium junghuhnian Kuntze
Stizolobium macrophyllum ( Miq. ) Kuntze Stizolobium macrophyllum ( Miq. ) Kuntze
Stizolobium mapirense Rusby Stizolobium mapirense Rusby
Mucuna iriomotenis Ohwi (1936) Mucuna iriomotenis Ohwi (1936)
Mucuna iriotenis Ohwi (1936) Mucuna iriotenis Ohwi (1936)
Negretia mitis Ruiz & Pav. Negretia mitis Ruiz & Pav.
Stizolobium mite ( Ruiz & Pav. ) Pers. Stizolobium mite ( Ruiz & Pav. ) Pers.
Negretia mollis Kunth Negretia mollis Kunth
Stizolobium molle Spreng. Stizolobium molle Spreng.
Stizolobium molle ( Kunth ) Kuntze Stizolobium molle ( Kunth ) Kuntze
Mucuna baileyana Merr. & LM Perry Mucuna baileyana Merr. & LM Perry
Mucuna clemensiae Merr. & LM Perry Mucuna clemensiae Merr. & LM Perry
Mucuna urens var. papuana FM Bailey Mucuna urens var. papuana FM Bailey
Stizolobium mollissimum K. Schum. Stizolobium mollissimum K. Schum.
Mucuna monosperma ( Roxb. ) DC. (1825) Mucuna monosperma ( Roxb. ) DC. (1825)
Carpopogon anguineum Roxb. ex Baker (1876) Carpopogon anguineum Roxb. ex Baker (1876)
单籽鬃果豆 單籽鬃果豆
Carpopogon monospermum Roxb. (1814) Carpopogon monospermum Roxb. (1814)
Mucuna anguinea Sweet (1826) Mucuna anguinea Sweet (1826)
Mucuna cristata Buch.-Ham. ex Wall. (1831) Mucuna cristata Buch.-Ham. ex Wall. (1831)
单籽黧豆 單籽黧豆
Stizolobium monospermum ( Wight ) Kuntze (1891) Stizolobium monospermum ( Wight ) Kuntze (1891)
皱果黧豆 皺果黧豆
Stizolobium rugosum Moon Stizolobium rugosum Moon
Negretia mutisiana Kunth Negretia mutisiana Kunth
Stizolobium mutisianum Spreng. Stizolobium mutisianum Spreng.
Stizolobium mutisianum ( Kunth ) Kuntze Stizolobium mutisianum ( Kunth ) Kuntze
Citta nigricans Lour. (1770) Citta nigricans Lour. (1770)
Mucuna gigantea var. nigricans ( Lour. ) DC. (1825) Mucuna gigantea var. nigricans ( Lour. ) DC. (1825)
Negretia nigricans Poir. (1816) Negretia nigricans Poir. (1816)
Stizolobium nigricans Pers. (1807) Stizolobium nigricans Pers. (1807)
Mucuna novaeguineensis Scheff. Mucuna novaeguineensis Scheff.
Mucuna kraetkei Warb. Mucuna kraetkei Warb.
Mucuna lenticellosa K.Schum. Mucuna lenticellosa K.Schum.
Stizolobium kraetkei ( Warb. ) Kuntze Stizolobium kraetkei ( Warb. ) Kuntze
Stizolobium novoguineense ( Scheff. ) Kuntze Stizolobium novoguineense ( Scheff. ) Kuntze
Mucuna horrida Baill. Mucuna horrida Baill.
Mucuna myriaptera Baker Mucuna myriaptera Baker
Mucuna sloanei var. persericea Wilmot-Dear Mucuna sloanei var. persericea Wilmot-Dear
Mucuna albertisii F. Muell. (1876) Mucuna albertisii F. Muell. (1876)
Mucuna ceramensis Burck (1893) Mucuna ceramensis Burck (1893)
Mucuna forbesii Baker f. (1923) Mucuna forbesii Baker f. (1923)
Mucuna platyphylla var. neocaledonica Baker f. (1921) Mucuna platyphylla var. neocaledonica Baker f. (1921)
Mucuna ponapeana Hosok. (1935) Mucuna ponapeana Hosok. (1935)
Mucuna schmutzii Wiriad. Mucuna schmutzii Wiriad.
Mucuna foveolata Merr. Mucuna foveolata Merr.
Mucuna imbricata var. bispicata Gagnep. (1916) Mucuna imbricata var. bispicata Gagnep. (1916)
Stizolobium rostratum ( Benth. ) Kuntze Stizolobium rostratum ( Benth. ) Kuntze
Mucuna lane-poolei Summerhayes Mucuna lane-poolei Summerhayes
Mucuna urens ( L. ) Fawc. & Rendle Mucuna urens ( L. ) Fawc. & Rendle
Mucuna urens ( L. ) DC. (1825) Mucuna urens ( L. ) DC. (1825)
Mucuna altissima Scop. Mucuna altissima Scop.
Canavalia altissima ( Jacq. ) Macfad. Canavalia altissima ( Jacq. ) Macfad.
Dolichos altissimus Jacq. Dolichos altissimus Jacq.
Dolichos altissimus Vell. Dolichos altissimus Vell.
Dolichos urens Jacq. Dolichos urens Jacq.
Dolichos urens L. Dolichos urens L.
Mucuna altissima ( Jacq. ) DC. Mucuna altissima ( Jacq. ) DC.
Mucuna altissima Bojer ex Benth. Mucuna altissima Bojer ex Benth.
Negretia sericea Willd. ex Steud. Negretia sericea Willd. ex Steud.
Stizolobium altissimum ( Jacq. ) Pers. Stizolobium altissimum ( Jacq. ) Pers.
Stizolobium urens ( L. ) Pers. Stizolobium urens ( L. ) Pers.
Mucuna peekelii Harms Mucuna peekelii Harms
2. 大果亚属 2. 大果亞屬
Mucuna subg. Macrocarpa TM Moura et al. (2016) Mucuna subg. Macrocarpa TM Moura et al. (2016)
Mucuna terrens H. Lév. (1914) Mucuna terrens H. Lév. (1914)
Mucuna corvina Gagnep. (1914) Mucuna corvina Gagnep. (1914)
栗茸油麻藤 栗茸油麻藤
Mucuna castanea Merr. (1932) Mucuna castanea Merr. (1932)
Mucuna colletii Lace (1915) Mucuna colletii Lace (1915)
Mucuna ferruginea Matsum. (1899) Mucuna ferruginea Matsum. (1899)
Mucuna ferruginea var. bungoensis ( Ohwi ) Ohwi (1975) Mucuna ferruginea var. bungoensis ( Ohwi ) Ohwi (1975)
Mucuna ferruginea var. irukanda ( Ohwi ) Ohwi (1975) Mucuna ferruginea var. irukanda ( Ohwi ) Ohwi (1975)
Mucuna irukanda Ohwi (1936) Mucuna irukanda Ohwi (1936)
Mucuna irukanda var. bungoensis Ohwi (1975) Mucuna irukanda var. bungoensis Ohwi (1975)
Mucuna subferrunginea Hayata Mucuna subferrunginea Hayata
王氏油麻藤 王氏油麻藤
Mucuna wangii Hu (1940) Mucuna wangii Hu (1940)
Stizolobium macrocarpum Kuntze (1891) Stizolobium macrocarpum Kuntze (1891)
鞭果油麻藤 鞭果油麻藤
Mucuna coriocarpa Hand.-Mazz. (1925) Mucuna coriocarpa Hand.-Mazz. (1925)
日本油麻藤 日本油麻藤
Mucuna japonica Nakai (1932) Mucuna japonica Nakai (1932)
Mucuna japoica Nakai (1932) Mucuna japoica Nakai (1932)
Mucuna mairei H. Lév. (1914) Mucuna mairei H. Lév. (1914)
3. 黧豆亚属 Mucuna subg. Stizolobium ( P. Browne ) Baker (1879) 3. 黧豆亞屬 Mucuna subg. Stizolobium ( P. Browne ) Baker (1879)
Carpopogon bracteatum Roxb. (1814) Carpopogon bracteatum Roxb. (1814)
Mucuna brevipes Craib (1927) Mucuna brevipes Craib (1927)
Mucuna exserta CB Clarke ex CEC Fisch. (1929) Mucuna exserta CB Clarke ex CEC Fisch. (1929)
Mucuna venulosa ( Piper ) Merr. & FP Metcalf (1937) Mucuna venulosa ( Piper ) Merr. & FP Metcalf (1937)
Stizolobium bracteatum Kuntze (1891) Stizolobium bracteatum Kuntze (1891)
Stizolobium venulosum Piper (1917) Stizolobium venulosum Piper (1917)
Mucuna coriacea var. coriacea Bak. Mucuna coriacea var. coriacea Bak.
Mucuna rhynchosioides Taub. Mucuna rhynchosioides Taub.
Stizolobium coriaceum ( Baker ) Kuntze Stizolobium coriaceum ( Baker ) Kuntze
Stizolobium rhynchosoides Piper Stizolobium rhynchosoides Piper
Mucuna irritans Burtt Davy Mucuna irritans Burtt Davy
Mucuna forbesii ( Piper ) Backer Mucuna forbesii ( Piper ) Backer
Mucuna diabolica Backer ex B. Heyne Mucuna diabolica Backer ex B. Heyne
Stizolobium forbesii Piper Stizolobium forbesii Piper
- 1. (原亚种) Mucuna diabolica subsp. diabolica 1. (原亞種) Mucuna diabolica subsp. diabolica
- 2. (亚种) Mucuna diabolica subsp. kenneallyi Verdc. 2. (亞種) Mucuna diabolica subsp. kenneallyi Verdc.
Mucuna coriacea var. glabrialata Hauman Mucuna coriacea var. glabrialata Hauman
Stizolobium melanocarpum Kuntze Stizolobium melanocarpum Kuntze
Stizolobium pruriens var. melanocarpum ( Hochst. ex A. Rich. ) Kuntze (1891) Stizolobium pruriens var. melanocarpum ( Hochst. ex A. Rich. ) Kuntze (1891)
Mucuna poggei var. occidentalis Hepper Mucuna poggei var. occidentalis Hepper
Stizolobium pachylobium Piper & Tracy Stizolobium pachylobium Piper & Tracy
- 1. (原变种) Mucuna pesa var. pesa 1. (原變種) Mucuna pesa var. pesa
- 2. (变种) Mucuna pesa var. glabrescens Hauman 2. (變種) Mucuna pesa var. glabrescens Hauman
Mucuna rubro-aurantiaca De Wild. Mucuna rubro-aurantiaca De Wild.
Stizolobium poggei Hiern Stizolobium poggei Hiern
Negrecia mansa Blanco Negrecia mansa Blanco
Mucuna pruriens Scop. (1777), hom. rej. non ( L. ) DC. (1825) Mucuna pruriens Scop. (1777), hom. rej. non ( L. ) DC. (1825)
Carpopogon pruriens ( L. ) Roxb. (1814) Carpopogon pruriens ( L. ) Roxb. (1814)
Dolichos pruriens L. (1754) Dolichos pruriens L. (1754)
Hornera pruriens ( L. ) Neck. (1790) Hornera pruriens ( L. ) Neck. (1790)
Labradia pruriens ( L. ) Swed. (1801) Labradia pruriens ( L. ) Swed. (1801)
腋生黧豆 腋生黧豆
Mucuna axillaris Baker (1886) Mucuna axillaris Baker (1886)
Mucuna balfouriana A. Murray (1860) Mucuna balfouriana A. Murray (1860)
Mucuna bernieriana Baill. (1883) Mucuna bernieriana Baill. (1883)
Mucuna esquirolii H. Lév. (1909) Mucuna esquirolii H. Lév. (1909)
小油麻藤 小油麻藤
Mucuna minima Haines (1920) Mucuna minima Haines (1920)
Mucuna pluricostata Barb. Rodr. (1898) Mucuna pluricostata Barb. Rodr. (1898)
Negretia mitis Blanco (1837) Negretia mitis Blanco (1837)
Negretia pruriens ( L. ) Oken (1841) Negretia pruriens ( L. ) Oken (1841)
Stizolobium axillare Piper (1917) Stizolobium axillare Piper (1917)
Stizolobium pruriens ( L. ) Medik. (1787) Stizolobium pruriens ( L. ) Medik. (1787)
- 1. 刺毛黧豆 (原亚种) Mucuna pruriens subsp. pruriens 1. 刺毛黧豆 (原亞種) Mucuna pruriens subsp. pruriens
- 2. 新几内亚黧豆 (亚种) 2. 新幾內亞黧豆 (亞種)
Mucuna pruriens subsp. novo-guineensis Verdc. (1978) Mucuna pruriens subsp. novo-guineensis Verdc. (1978)
Mucuna papuana Adema (2016) Mucuna papuana Adema (2016)
- 3. 刺毛黧豆 (原变种) Mucuna pruriens var. pruriens 3. 刺毛黧豆 (原變種) Mucuna pruriens var. pruriens
Mucuna nigra Buch.-Ham. (1831) Mucuna nigra Buch.-Ham. (1831)
Stizolobium pruriens var. pruriens Stizolobium pruriens var. pruriens
Mucuna aterrima ( Piper & Tracy ) Merr. (1917) Mucuna aterrima ( Piper & Tracy ) Merr. (1917)
Mucuna capitata Wight & Arn. (1834) Mucuna capitata Wight & Arn. (1834)
Mucuna deeringiana ( Bort ) Holland (1911) Mucuna deeringiana ( Bort ) Holland (1911)
Mucuna deeringiana ( Bort ) Small (1913) Mucuna deeringiana ( Bort ) Small (1913)
Mucuna prurita ( L. ) Hook. (1856) Mucuna prurita ( L. ) Hook. (1856)
Mucuna taborensis Schweinf. ex Piper Mucuna taborensis Schweinf. ex Piper
Stizolobium utile Piper & Tracy Stizolobium utile Piper & Tracy
Carpogon capitatus Roxb. Carpogon capitatus Roxb.
Carpogon niveus Roxb. Carpogon niveus Roxb.
Carpopogon capitatus Roxb. Carpopogon capitatus Roxb.
Carpopogon niveum Roxb. (1832) Carpopogon niveum Roxb. (1832)
Macranthus cochinchinensis Lour. (1790) Macranthus cochinchinensis Lour. (1790)
Mucuna aterrima ( Piper & Tracy ) Holland (1911) Mucuna aterrima ( Piper & Tracy ) Holland (1911)
Mucuna atrocarpa FP Metcalf (1940) Mucuna atrocarpa FP Metcalf (1940)
Mucuna cochinchinensis ( Lour. ) A.Chev. (1919) Mucuna cochinchinensis ( Lour. ) A.Chev. (1919)
Mucuna deeringiana ( Bort ) Merr. (1910) Mucuna deeringiana ( Bort ) Merr. (1910)
日本黧豆 Mucuna hassjoo ( Piper & Tracy ) Mansf. (1959) 日本黧豆 Mucuna hassjoo ( Piper & Tracy ) Mansf. (1959)
Mucuna lyonii Merr. (1906) Mucuna lyonii Merr. (1906)
Mucuna martinii H. Lév. & Vaniot (1908) Mucuna martinii H. Lév. & Vaniot (1908)
Mucuna martini H. Lév. & Vaniot (1908) Mucuna martini H. Lév. & Vaniot (1908)
Mucuna nivea ( Roxb. ) DC. ex Wight & Arn. (1834) Mucuna nivea ( Roxb. ) DC. ex Wight & Arn. (1834)
Mucuna pauciflora Blume ex Burck Mucuna pauciflora Blume ex Burck
Mucuna pruriens f. capitata ( Wight & Arn. ) K. Heyne Mucuna pruriens f. capitata ( Wight & Arn. ) K. Heyne
Mucuna pruriens f. cochinchinensis ( Lour. ) Baker Mucuna pruriens f. cochinchinensis ( Lour. ) Baker
Mucuna pruriens f. utilis ( Wall. ex Wight ) K. Heyne Mucuna pruriens f. utilis ( Wall. ex Wight ) K. Heyne
Mucuna pruriens var. capitata ( Wight & Arn. ) Burck (1893) Mucuna pruriens var. capitata ( Wight & Arn. ) Burck (1893)
Mucuna pruriens var. nivea ( Roxb. ) Haines (1910) Mucuna pruriens var. nivea ( Roxb. ) Haines (1910)
Mucuna pruriens var. utilis ( Wall. ex Wight ) LH Bailey Mucuna pruriens var. utilis ( Wall. ex Wight ) LH Bailey
Mucuna prurita Wight (1831) Mucuna prurita Wight (1831)
Mucuna utilis Wall. ex Wight Mucuna utilis Wall. ex Wight
绒毛黧豆 絨毛黧豆
Mucuna velutina Hassk. Mucuna velutina Hassk.
Stizolobium aterrimum Piper & Tracy (1910) Stizolobium aterrimum Piper & Tracy (1910)
Stizolobium capitatum Kuntze (1891) Stizolobium capitatum Kuntze (1891)
Stizolobium cinereum Piper & Tracy Stizolobium cinereum Piper & Tracy
Stizolobium cochinchinense ( Lour. ) Burkart (1859) Stizolobium cochinchinense ( Lour. ) Burkart (1859)
Stizolobium deeringianum Bort (1909) Stizolobium deeringianum Bort (1909)
Stizolobium hassjoo Piper & Tracy (1910) Stizolobium hassjoo Piper & Tracy (1910)
Stizolobium maculatum Anon. (1917) Stizolobium maculatum Anon. (1917)
Stizolobium microspermum Piper (1917) Stizolobium microspermum Piper (1917)
Stizolobium niveum ( Roxb. ) Kuntze (1891) Stizolobium niveum ( Roxb. ) Kuntze (1891)
Stizolobium officinale Anon. (1917) Stizolobium officinale Anon. (1917)
Stizolobium pruriens var. hassjoo ( Piper & Tracy ) Makino Stizolobium pruriens var. hassjoo ( Piper & Tracy ) Makino
Stizolobium pruritum ( Wight ) Piper (1917) Stizolobium pruritum ( Wight ) Piper (1917)
Stizolobium pruritum subsp. pruritum Stizolobium pruritum subsp. pruritum
Stizolobium pruritum subsp. maculatum Piper (1917) Stizolobium pruritum subsp. maculatum Piper (1917)
Stizolobium pruritum subsp. officinale Piper (1917) Stizolobium pruritum subsp. officinale Piper (1917)
Stizolobium taborense Piper Stizolobium taborense Piper
Stizolobium utile ( Wall. ex Wight ) Ditmer (1937) Stizolobium utile ( Wall. ex Wight ) Ditmer (1937)
Stizolobium velutinum ( Hassk. ) Piper & Tracy Stizolobium velutinum ( Hassk. ) Piper & Tracy
Mucuna hirsuta Wight & Arn. (1834) Mucuna hirsuta Wight & Arn. (1834)
Mucuna pruriens f. hirsuta ( Wight & Arn. ) Backer Mucuna pruriens f. hirsuta ( Wight & Arn. ) Backer
Stizolobium hirsutum ( Wight & Arn. ) Kuntze (1891) Stizolobium hirsutum ( Wight & Arn. ) Kuntze (1891)
Mucuna luzoniensis Merr. (1906) Mucuna luzoniensis Merr. (1906)
Mucuna sericophylla Perkins Mucuna sericophylla Perkins
Stizolobium sericophyllum Piper (1917) Stizolobium sericophyllum Piper (1917)
Mucuna erecta Baker (1895) Mucuna erecta Baker (1895)
Mucuna homblei De Wild. (1913) Mucuna homblei De Wild. (1913)
Stizolobium stans ( Welw. ex Baker ) Kuntze (1891) Stizolobium stans ( Welw. ex Baker ) Kuntze (1891)
04. 排除类群Excluded Species of Mucuna 04.排除類群Excluded Species of Mucuna
05. 存疑群Doubtful Species of Mucuna 05.存疑群Doubtful Species of Mucuna
Macroceratides pseudostizolobium Raddi Macroceratides pseudostizolobium Raddi
Stizolobium macroceras Spreng. Stizolobium macroceras Spreng.
Stizolobium pseudostizolobium ( Raddi ) Kuntze Stizolobium pseudostizolobium ( Raddi ) Kuntze
06. 待考群Pre-verificated Species of Mucuna本群下收录暂时难以考证出处的类群名称。 06.待考群Pre-verificated Species of Mucuna本群下收錄暫時難以考證出處的類群名稱。
Dolichos spurius G. Mey. Dolichos spurius G. Mey.
Stizolobium meyeri Spreng. Stizolobium meyeri Spreng.
Stizolobium spurium ( G. Mey. ) Kuntze Stizolobium spurium ( G. Mey. ) Kuntze
Carpopogon volubilis Roxb. ex Steud. Carpopogon volubilis Roxb. ex Steud.
中国种 中國種
《 中国植物志 》和Flora of China均称本属为“黧豆属”。 《 中國植物誌 》和Flora of China均稱本屬為“黧豆屬”。 其中,属于油麻藤亚属和大果分支的种和种下分类群的中文名,有的以“油麻藤”为半通名(大多来自《 中国主要植物图说·豆科 》),有的以“黧豆”为半通名,还有一种以“血藤”为半通名(来自《 台湾植物志 》),颇为混乱,现统一以“油麻藤”为半通名。其中,屬於油麻藤亞屬和大果分支的種和種下分類群的中文名,有的以“油麻藤”為半通名(大多來自《 中國主要植物圖說·豆科 》),有的以“黧豆”為半通名,還有一種以“血藤”為半通名(來自《 台灣植物誌 》),頗為混亂,現統一以“油麻藤”為半通名。
序号序號 | 等级等級 | 中文名中文名 | 多识系统 多識系統 | 《 中国植物志 》 《 中國植物誌 》 | Flora of China Flora of China | 备注備註 |
---|
1 1 | 种種 | 白花油麻藤 白花油麻藤 | M. birdwoodiana M. birdwoodiana | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
2 2 | 种種 | 黔油麻藤 黔油麻藤 | M. bodinieri M. bodinieri | ✓ (贵州黧豆) ✓ (貴州黧豆) | ✓ (贵州黧豆) ✓ (貴州黧豆) | |
3 3 | 种種 | 黄毛黧豆 黃毛黧豆 | M. bracteata M. bracteata | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
4 4 | 种種 | 美叶油麻藤 美葉油麻藤 | M. calophylla M. calophylla | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
5 5 | 种種 | 港油麻藤 港油麻藤 | M. championii M. championii | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
6 6 | 种種 | 闽油麻藤 閩油麻藤 | M. cyclocarpa M. cyclocarpa | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
7 7 | 种種 | 巨油麻藤 巨油麻藤 | M. gigantea M. gigantea | ✓ (巨黧豆) ✓ (巨黧豆) | ✓ (巨黧豆) ✓ (巨黧豆) | |
8 8 | 种種 | 琼油麻藤 瓊油麻藤 | M. hainanensis M. hainanensis | ✓ (海南黧豆) ✓ (海南黧豆) | ✓ (海南黧豆) ✓ (海南黧豆) | |
8a 8a | 亚种亞種 | 琼油麻藤 (原亚种) 瓊油麻藤 (原亞種) | M. h. subsp. hainanensis M. h. subsp. hainanensis | ○ ○ | ○ ○ | |
8b 8b | 亚种亞種 | 多褶果油麻藤 (亚种) 多褶果油麻藤 (亞種) | M. h. subsp. multilamellata M. h. subsp. multilamellata | ○ ○ | ○ ○ | 原名“多褶果黧豆”原名“多褶果黧豆” |
9 9 | 种種 | 毛瓣油麻藤 毛瓣油麻藤 | M. hirtipetala M. hirtipetala | ○ ○ | ✓ (毛瓣黧豆) ✓ (毛瓣黧豆) | |
10 10 | 种種 | 喙瓣黧豆 喙瓣黧豆 | M. incurvata M. incurvata | ○ ○ | ✓ ✓ | |
11 11 | 种種 | 间序油麻藤 間序油麻藤 | M. interrupta M. interrupta | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
12 12 | 种種 | 褶皮油麻藤 褶皮油麻藤 | M. lamellata M. lamellata | ✓ (褶皮黧豆) ✓ (褶皮黧豆) | ✓ (褶皮黧豆) ✓ (褶皮黧豆) | |
13 13 | 种種 | 大球油麻藤 大球油麻藤 | M. macrobotrys M. macrobotrys | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
14 14 | 种種 | 大果油麻藤 大果油麻藤 | M. macrocarpa M. macrocarpa | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
15 15 | 种種 | 兰屿油麻藤 蘭嶼油麻藤 | M. membranacea M. membranacea | ✓ (兰屿血藤) ✓ (蘭嶼血藤) | ✓ (兰屿血藤) ✓ (蘭嶼血藤) | |
16 16 | 种種 | 刺毛黧豆 刺毛黧豆 | M. pruriens M. pruriens | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
16a 16a | 变种變種 | 刺毛黧豆 (原变种) 刺毛黧豆 (原變種) | M. p. var. pruriens M. p. var. pruriens | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
16b 16b | 变种變種 | 黧豆 (变种) 黧豆 (變種) | M. p. var. utilis M. p. var. utilis | ✓ ✓ | ✓ ✓ | |
16c 16c | 变种變種 | 硬毛黧豆 (变种) 硬毛黧豆 (變種) | M. p. var. hirsuta M. p. var. hirsuta | ○ ○ | ○ ○ | 新记录新記錄 |
17 17 | 种種 | 卷翅荚油麻藤 卷翅莢油麻藤 | M. revoluta M. revoluta | ● (= M. interrupta ) ● (= M. interrupta ) | ✓ ✓ | |
18 18 | 种種 | 油麻藤 油麻藤 | M. sempervirens M. sempervirens | ✓ (常春油麻藤) ✓ (常春油麻藤) | ✓ (常春油麻藤) ✓ (常春油麻藤) | |
本屬植物主要行異花授粉 , 自花授粉的類群較為少見。 最具代表的自花授粉類群為刺毛黧豆( Mucuna pruriens ( L. ) DC. )。而對於大多數的異花授粉類群,有文獻指出,本屬類群的花梗長度與其授粉媒介密切相關。 花梗較短的類群,通常適應鳥媒 ;某些頂生並具升序的類群,花序常被負鼠訪問,或為之所傳粉;花序長達1米並下垂的類群,則適應蝙蝠媒 ,某些類群甚至演化出了能夠反射超聲波的獨特結構,吸引蝙蝠幫助授粉,如扁籽油麻藤( Mucuna holtonii ( Kuntze ) Moldenke );另據中國昆明植物所研究人員的觀察,油麻藤( Mucuna sempervirens Hemsl. )適應松鼠媒 ,並認為本種應當不行蝙蝠媒。
本屬褶翅亞屬(Subg. Mucuna )和大果亞屬(Subg. Macrocarpa )的種子通常具有厚的種皮,自然情況下種子入土後需要數月方能萌發,有些種類種子構造使之可以在水中漂浮,從而成為“ 海豆 ”。 黧豆亞屬(Subg. Stizolobium )種皮通常較薄,但也有部分類群演化出了蠟質層,萌發需要一定的條件。